Den Hoorn, Texel
Sinds 1660
Deze Vermaning Den Hoorn is in 1660 ‘getimmert’ als preekhuys van de ‘Waterlanse Menno Gesindheyt’. Het is een goed voorbeeld van een eenvoudig schuur- of schuilkerkje, ‘verscholen’ achter de huizen; geen klok, geen toren, geen gebrand-schilderde ramen. Wel was er een orgel, overgenomen van de kerk in De Waal voor 500 gulden; later doorverkocht naar de Wieringermeer. Ook kwamen bij herstelwerkzaamheden waardevolle blauwe en rode plavuizen tevoorschijn, die toen ze eenmaal buiten waren opgestapeld spoorloos verdwenen en nooit zijn teruggevonden.
Oorspronkelijk zaten vrouwen en kinderen in het midden op stoelen en de mannen in banken er omheen. Dit ter bescherming bij een eventuele inval. Het avondmaal geschiedde bij ronddeling.
In 1771-1772 wordt De Vermaning verbouwd. De preekstoel verhuist van de westmuur naar de huidige plek en er komt verlichting, zowel binnen als buiten: “De nieuwe lantaaren tot de woensdag avonds preeken is aangeleid den 1 December 1772. In het zelfde jaer en dezelve maand zijn ook de koopere kroonen in de kerk gehangen*. En een jaar vroeger in 1771 den 19 Augustus is men begonnen de kerk te vermaaken en de stoel van de west sijde in de endt geset.”
De Vermaning in de 18e eeuw – proeftuin voor jonge ‘leraren’
Scheepvaartmuseum (1976-1987)
Het Scheepvaartmuseum in de Vermaning heeft net iets langer dan tien jaar bestaan.
Het ontstond in 1976 uit een samenwerking tussen de gemeente en de Stichting Texelse Musea met als doel de schilderijen- en prentencollectie Baumann-Verburg te huisvesten. Een collectie die aan de gemeente was nagelaten en waarvoor men niet meteen een locatie wist te vinden.
Ook de Vermaning kon slechts een deel van de collectie tonen en de bezoekersaantallen bleven rond de 7500 per jaar steken, waarmee de levensvatbaarheid van dit kleine museum ter discussie stond.
Al snel na de opening van het Maritiem Museum in Oudeschild werd gesproken over verhuizing en op 13 mei 1987 sloot het museum in de Vermaning haar deuren.
Atelier Henk Noorlander (1989-2020)
De laatste dertig jaar van zijn leven was De Vermaning het atelier van de schilder Henk Noorlander (1948-2020). ‘Wereldberoemd op Texel’, zoals hij zelf placht te zeggen.
Het kerkje was niet zomaar een atelier, het was zijn leven: ‘De plek waar ik het gelukkigst ben geweest’.
De Vermaning anno nu
Sinds zijn dood zet zijn weduwe Nettie van de Brake het atelier voort ‘in zijn geest’.
Er werken nu andere schilders, er zijn nog steeds tentoonstellingen te zien, en er treden regelmatig zangers en muzikanten op. Ook is er ruimte voor workshops, lezingen, cabaret en toneel. Meer informatie: https://vermaningdenhoorn.nl
